Odznaka wzorowana kształtem na orderze "Virtuti Militari" - najwyższym polskim odznaczeniu wojskowym nadawanym za wybitne męstwo na polu walki.
W centralnym miejscu krzyża znajduje się lilijka harcerska (skautowa) symbolizująca przynależność Harcerstwa do światowego ruchu skautowego. Lilijka nawiązuje kształtem do końcówki igły kompasu umożliwiającej podróżnikom i żeglarzom odnalezienie właściwej drogi poprzez wskazanie kierunku północnego. Harcerzom przypomina, by kierowali się w życiu wskazaniami Prawa Harcerskiego.
Promienie rozchodzące się od lilijki oznaczają, że harcerz ma obowiązek promieniować dobrym przykładem na całe swoje otoczenie.
Środkowe koło jest symbolem doskonałości, do której mamy stale dążyć i przypomina, że wszyscy harcerze stanowią jeden braterski krąg.
Cztery ramiona krzyża rozszerzające się na cztery strony świata przypominają, że celem harcerstwa jest objęcie swoim oddziaływaniem jak najszersze rzesze młodzieży, która dzięki temu w przyszłości zmieni świat i nasyci go ideałami braterstwa i służby.
Wieniec dębowy ( z lewej) i laurowy (z prawej) symbolizuje odpowiednio męstwo w dążeniu do celu i zwycięstwo.
Na poziomych ramionach krzyża umieszczono hasło "Czuwaj" - zawołanie harcerskie, które przypomina o potrzebie bycia w ciągłej gotowości do pełnienia służby i uważnej obserwacji własnego otoczenia tak aby nie przeoczyć żadnej okazji, w której harcerz mógłby być pomocny.
Ziarenka na ramionach krzyża symbolizują dobre uczynki harcerzy, których powinno być tak dużo jak ziaren piasku na ziemi.
opracował: Marek Gajdziński